Page 90 - KobiEfor Şubat 2025

KONUK YAZAR

Küresel Riskler ve İklim Krizi: Dönüşümün Kaçınılmazlığı

ünya, tarih boyunca birçok risk ve yapay zeka (AI) ve büyük veri analitiği gibi tek-
krizle karşı karşıya kalmış olsa da nolojilerle üretimde dijitalleşmeyi en üst se-
D modern dönemde bu tehditler viyeye taşımaktadır. Ancak teknolojik
küreselleşme, teknolojik ilerlemeler ve çev- verimlilik her ne kadar ekonomik kazançlar
resel bozulmaların etkisiyle daha karmaşık sunsa da çevresel sürdürülebilirlik hedefle-
bir hal almıştır. Birleşmiş Milletler’in (BM) ta- rini tam anlamıyla karşılamakta yetersiz kal-
nımladığı 12 küresel risk, su kıtlığı ve ekono- maktadır.
mik dalgalanmalardan salgın hastalıklar ve • Sanayi 5.0: Geleceğin sanayi paradig-
MA.M.Gül Akarsu
gıda güvenliğine kadar geniş bir yelpazeyi ması olarak öne çıkan bu dönem, teknolojiyi
GRI IIRC TSRS CDP kapsar. Ancak bu krizlerin içinde iklim deği- insan refahı ve çevresel sürdürülebilirlikle
Sürdürülebilirlik Raportörü şikliği, etkileri diğer tüm sorunları derinleşti- uyumlu hale getirmeyi hedeflemektedir. Sa-
ren, tüm paydaşların acil eylemini gerektiren nayi 5.0’ın odağında, doğaya daha az zarar
bir gerçeklik olarak öne çıkmaktadır. Bu nok- veren, karbon emisyonlarını azaltan ve top-
tada, iklim krizinin en belirgin nedenlerinden
İklim krizi lumsal faydayı artıran bir yaklaşım bulun-
biri olan sera gazı salınımlarını anlamak, hem maktadır. Bu sanayi dönüşümleri, sadece
sürdürülebilir küresel risklerin hem de çözüm yollarının an- üretim süreçlerini değil, aynı zamanda işlet-
bir gelecek laşılmasını kolaylaştıracaktır. melerin ve bireylerin sürdürülebilirlik konu-
inşa etmek için İklim Krizi ve Sera Gazı Salınımları: Bi- sundaki rollerini de dönüştürmektedir.
rinci Sanayi Devrimi’nden bu yana artan fosil
eşsiz bir fırsat Özellikle KOBİ’ler bu süreçte stratejik bir
yakıt kullanımı ve karbon yoğun üretim sü-
sunmaktadır. reçleri, sera gazlarının atmosferde birikme- öneme sahiptir.
Gelecek nesillere sine neden olmuş ve küresel ısınmayı KOBİ’ler: Sürdürülebilir Geleceğin Kilit
daha hızlandırmıştır. Karbondioksit (CO2), metan Aktörleri: Küresel ekonominin omurgasını
(CH4) ve azot oksitler (N2O) gibi gazlar, ekosis- oluşturan KOBİ’ler, sürdürülebilirlik strate-
sürdürülebilir
temlerde geri döndürülemez hasarlara yol jilerini benimseyerek hem çevresel etkilerini
bir dünya açarken su kaynaklarının tükenmesi, tarımda azaltabilir hem de ekonomik performans-
bırakmak, verim kaybı ve aşırı hava olayları gibi krizleri larını iyileştirebilir. Örneğin; enerji tasarru-
sadece tetiklemektedir. Bu etkiler, yalnızca çevresel funa yönelik yatırımlar, karbon salınımını
bir tercih değil, yıkımla sınırlı kalmamakta, aynı zamanda azaltmanın yanı sıra işletme maliyetlerini de
aynı zamanda ekonomik sistemler üzerinde de baskı oluş- düşürmektedir. Benzer şekilde, döngüsel
turmaktadır. Gıda fiyatlarının artışı ve enerji ekonomi ilkelerine uygun üretim süreçleri,
tarihsel bir kaynaklarına erişim sorunları gibi sonuçlar, atık yönetimini iyileştirerek doğal kaynakla-
sorumluluktur. özellikle gelişmekte olan ülkelerde toplumsal rın korunmasına katkı sağlar. Ancak bu dö-
eşitsizlikleri daha da derinleştirmektedir. nüşüm yalnızca teknolojik yatırımlarla sınırlı
Peki, teknolojik gelişmeler bu sorunun çözü-
kalmamalıdır. Toplum genelinde farkındalık
münde nasıl bir rol oynayabilir? İşte bu soru- yaratmak ve çevre bilincini artırmak, sürdü-
nun yanıtı, sanayi devrimlerinin evrimine rülebilirlik hedeflerinin başarılmasında en
bakılarak daha net anlaşılabilir.
az teknolojik yenilikler kadar önemlidir.
Sanayi Dönüşümleri: 3.0’dan 5.0’a Geçiş:
Sonuç:Gelecek İçin Birlikte Hareket Et-
Sanayi devrimleri, her dönem kendi fırsatla-
meliyiz: İklim krizi, yalnızca çevresel bir teh-
rını ve zorluklarını beraberinde getirmiştir.
dit değil, ekonomik ve toplumsal bir
Ancak teknolojinin çevre üzerindeki etkilerini
dönüşümü zorunlu kılan küresel bir meydan
dengeleme konusunda her zaman yeterince
okumadır. Ancak bu kriz, sürdürülebilir bir
etkili olamamıştır.
• Sanayi 3.0: 20. yüzyılın ikinci yarısında gelecek inşa etmek için eşsiz bir fırsat da
başlayan bu dönem, dijitalleşme ve otomas- sunmaktadır. Sanayi 5.0’ın insan merkezli
yonun üretim süreçlerine dahil olmasıyla yaklaşımları, KOBİ’lerin yenilikçi iş modelleri
önemli bir verimlilik artışı sağlamıştır. Ancak ve toplum genelindeki bilinçlenme çabaları,
bu ilerleme aynı zamanda enerji talebinin ve daha adil ve yaşanabilir bir dünya yaratmada
dolayısıyla karbon salınımının artmasına da kritik öneme sahiptir. Gelecek nesillere daha
neden olmuştur. sürdürülebilir bir dünya bırakmak, sadece
•Sanayi 4.0: Bugün hâlâ içinde bulundu- bir tercih değil, aynı zamanda tarihsel bir so-
ğumuz bu süreç, nesnelerin interneti (IoT), rumluluktur.
90 KobiEfor ubat 2025