Page 51 - KobiEfor Ocak 2025

vadeli faydalar sağlamayı hedefler. Yavuz Can Yazıcı: Rejeneratif iş modelini benimseyen iş-
Bu anlayışın birkaç temel prensibi var. letmeler, doğaya kaybettirdiklerini telafi etmeyi ve ekosistem-
İşletmeler, “Değer Zinciri”ni yeniden tasarlayabilirler. Yani lerin yeniden onarılmasını hedeflerler. Örneğin; Unilever ve
ürün veya hizmetlerinin üretiminden tüketimine kadar her Danone, su yönetimi ve toprak iyileştirme projeleriyle çevreye
adımını doğal sistemleri güçlendirecek şekilde planlayabilir- katkı sağlıyor. IKEA, ormanların korunmasına yönelik yatırım-
ler. Toplumla etkileşimlerini artırabilirler. Bir işletme doğru- larıyla yalnızca kullandığı kaynakları geri kazandırmayı değil,
dan veya dolaylı ilişkide bulunduğu sosyal çevre veya aynı zamanda ekosistemi desteklemeyi amaçlıyor.
topluluklarla bağlarını güçlendirebilir. Rejeneratif yaklaşımı yönetim tarzlarının odağına koyabilen
Kaynakları etkin ve verimli kullanmayı yönetim ve iş yapış işletmeler, faaliyet gösterdikleri bölgelerde yerel ekonomiyi
tarzı haline getirebilirler. Örneğin; yenilenebilir enerji ve dön- canlandırıyor ve toplulukların kalkınmasını destekliyorlar. Ör-
güsel ekonomi uygulamalarıyla, doğaya zarar vermeden de neğin; Starbucks, yerel kahve üreticisi çiftçileri desteklemek
büyümelerini sürdürebilirler. için sürdürülebilir tarım uygulamalarına yatırım da yapıyor.
Daha insan odaklı olabilirler. Çalışanlarının refahını Bunlar sadece büyük şirketlerin üstesinden geleceği
ve müşterilerinin beklenti ve eğilimlerini yö- işler mi? Türkiye’den vereceğim birkaç örnek, ko-
netim anlayışlarının merkezine koya- nunun ölçek büyüklüğü değil, sadece odak-
bilirler. lanma meselesi olduğunu, küçük
adımlarla başlanıp büyük fark yara-
‘Rejeneratif iş tılabileceğini, rekabet avantajı ve
modeli’nin itibar kazanılabileceğini gösterir
faydaları sanırım.
KobiEfor: Büyük Ege Bölgesi’nde
şirketler dışında, faaliyet gösteren Tire
henüz sürdürüle- Süt Kooperatifi örne-
bilirlik yaklaşımını ğin… Yerel çiftçileri
iş modellerine destekleyerek süt üreti-
uyarlamakta zorla- mini artırıyor ve kooperatif
nan işletmelere üyelerine adil gelir sağlı-
bahsettiğiniz “reje- yor. Ayrıca, sürdürülebilir
neratif iş modeli” ne tarım uygulamalarıyla çev-
gibi faydalar sağlar? resel etkiyi azaltıyor ve bölge
Yavuz Can Yazıcı: ekonomisini güçlendiriyor.
Çok yerinde bir soru… Bazı yerel küçük ve orta öl-
Rejeneratif iş modelini çekli işletmeler, eğitimde fırsat
her ölçekten şirket uyarlayabi- eşitliği için TOÇEV (Tüvana Okuma
lir. Böylelikle yalnızca farklı ve İstekli Çocuk Eğitim Vakfı) gibi vakıf-
etik bir duruş sergilemekle kal- larla iş birliği yaparak kazançlarının
mazlar, aynı zamanda pazarda re- bir kısmını toplumsal projelere aktarı-
kabet avantajı elde ederler. yor. Bu rejeneratif yaklaşım hem müşteri sadakati ya-
Örneğin; doğa sporları ürünleri ile tanınan Patagonia şir- ratıyor hem de toplumsal katkı sağlıyor. Ege’deki bazı yerel
keti, çevre bilincini artırmak ve toplumsal farkındalık yaratmak restoranlar, gıda israfını önlemek ve doğaya katkıda bulunmak
için kampanyalar düzenliyor. Satış gelirlerinin bir kısmını çevre için “atıksız mutfak” konseptini benimseyerek, müşterilerden
projelerine aktarıyor. Doğa dostu ürünler, etik üretim ve çev- arta kalanları organik gübreye dönüştürüyor ve yerel çiftçilere
resel sorumluluk anlayışı ile geniş bir müşteri kitlesi edindi. ücretsiz olarak dağıtıyor. Ayrıca, menülerini bölgedeki küçük
Patagonia gibi rejeneratif bir işletme yönetimi, üretim ve çiftçilerden temin ettikleri ürünlerle oluşturuyorlar…
pazarlama anlayışı sergileyen şirketler çoğalıyor. Bu şirketler KobiEfor: Rejeneratif yaklaşımı şirketler hayata geçirir-
şimdiden yeni bir lig oluşturarak müşterilerinin sadakatini ar- ken siz profesyonel destek sağlıyor musunuz?
tırmaya devam ederek pazarda rakipsiz bir konuma ulaşmaya Yavuz Can Yazıcı: Tabii ki. Biz YavuzCanYazıcı & Partners
başladılar bile. olarak faydalı olmaktan mutluluk duyan 35 yıllık deneyimli bir
Harvard Business Review’da yayımlanan bir makaleye ekibiz. Şirketlere rejeneratif iş ve pazarlama yaklaşımı konu-
göre, rejeneratif yaklaşımı benimseyen işletmelerin hem ça- larında destek vermeye, bilgi ve birikimimizi paylaşmaya ha-
lışan bağlılığı hem de finansal performans göstergeleri, ge- zırız. Toplumsal ve çevresel konularda onarıcı ve yenileyici
leneksel modelleri uygulayan işletmelere göre daha yüksek. yaklaşımlarla şirketlerin kurumsal kültür ve değerlerini ta-
sarlıyor, itibarlarını güçlendirecek etkili projeler geliştiriyoruz.
Ölçek büyüklüğü değil, odaklanma meselesi Bu yolculuğa güçlü bir stratejiyle başlamak isteyen her ölçek-
KobiEfor: Bu yaklaşımı benimseyerek fark yaratan şir- ten şirket bize kolaylıkla ulaşabilir. Birlikte hayata anlam katan
ketlere dair başka örnekler var mı? hikâyeler yazabiliriz.”
Ocak 2025 KobiEfor 51