Page 31 - KobiEfor Ocak 2025

tasarruf sağlayacak. Yine yeşil dönüşüm çalışmaları kapsa- dış ticaret açığı %27.0 daraldı. Dış ticaretteki bu gelişmeler
mında EcoTİM Programımızı devreye aldık. Yeşil inovasyonda cari dengeye de olumlu yansıdı. Son 4 aydır fazla veren cari
TÜBİTAK’ın çözüm ortağı olduk. denge, Ocak-Eylül döneminde önceki yılın aynı dönemine
Yeşil dönüşümün yanı sıra dijitalleşme, tasarım, marka- göre 30.9 milyar dolar azalarak yalnızca 5.3 milyar dolar açık
laşma ve inovasyon konusunda da sektörlerimizde farkın- verdi. Bilhassa yılın ikinci yarısında talep koşullarında göz-
dalığı artırmaya çalışıyoruz. İnovasyon ekosisteminin lenen bozulmaya karşın, işgücü piyasalarının 2024 görü-
gelişmesi için büyük çaba sarf ediyoruz. Türkiye Innovation nümü de olumlu bir seyir izledi. Ekim’e ilişkin işsizlik oranı
Week ile ülkemizden ve dünyanın dört tarafından yenilik ön- önceki aya göre ılımlı bir artış kaydederek %8.8 seviyesine
cülerini bir araya getiriyoruz. Özellikle üniversiteli gençleri- yükselirken; aylık bazlı 156 bin istihdam artışı kaydedildi. İş-
mizin büyük ilgi gösterdiği ve alanında yakın coğrafyamızın gücü piyasalarının yıllık değişimine bakıldığındaysa; 12 ay
en kapsamlı etkinliği olan Türkiye İnovasyon Haftası’nın öncesine göre 1 milyon 31 bin kişilik istihdam artışı kayde-
11’incisini yine büyük bir katılımla düzenledik. Tüm bu ça- dilmesi dikkat çekti. Bütün bu gelişmeler mukabil, 2024’te
lışmalarla ihracat ailemizin hem bugününü hem de yarınını uluslararası kamuoyu nezdinde de Türkiye ekonomisine yö-
kurguluyoruz. Daha güçlü bir ihracat ve buna bağlı olarak nelik algının hızlı bir şekilde normalleştiğini gördük.
daha güçlü bir Türkiye için 2025’te de tüm enerjimizle çalış- 2022’nin Haziran’da 830 seviyesine kadar yükselen Tür-
maya devam edeceğiz. kiye’nin CDS risk primleri, Aralık 2024 dönemi itibarıyla 250
puana kadar geriledi. Ekonomik gelişmeler ve genel beklenti
MAHMUT ASMALI iklimine paralel olarak, Türkiye’nin CDS primlerinde düşü-
MÜSİAD Genel Başkanı şün önümüzdeki yıl da devam edeceğini tahmin ediyoruz.
Özetle; 2024 yılı; dış ticaret, cari denge ve istihdam geliş-
“Türkiye ekonomisi 2024’ü ba ar yla meleri bağlamında OVP hedeflerine uygun ve hatta birçok
geride b rak yor” göstergede OVP’nin öngörüsünden de olumlu seyrederken;
büyüme tarafında daha ılımlı ve enflasyon tarafında ise OVP
2023’te %5.1’le G20 ülkeleri içerisinde en çok büyüme
kaydeden 3. ülke olan Türkiye, 2024’e de bu motivasyonla hedefinin üzerinde bir seyir görüyoruz.
olumlu bir başlangıç yapmıştı. Buna karşın; enflasyonla mü- Mevcut göstergeler parasal sıkılaşma politikasının iç ta-
lebi arzulanan ölçüde sınırlayamadığını göstermektedir. MÜ-
cadele ve geçtiğimiz yılın Haziran’ında başlayan parasal sı-
SİAD olarak %44-%45 bandındaki yıl sonu enflasyon
kılaşma süreci kapsamında politika faizinin Şubat’ta %50.0
beklentimizi koruyoruz. Burada özellikle dikkat edilmesi ge-
seviyesine kadar çekilmesiyle; önemli ve zor bir dönemece
reken, enflasyonla mücadelenin maliyetinin toplumsal ola-
girilmişti. Nihayet parasal sıkılaşma politikasının etkilerinin
rak daha adil bir şekilde dağıtılmasıdır. Mevcut politikalar
yılın ikinci yarısı itibarıyla piyasalarca net bir şekilde hisse-
ışığında dar ve orta gelirlilerin zorunlu harcamalarına yönelik
dilmeye başlanmasıyla, Mayıs’ta %75.45’le zirve yapan yıllık
talepleri baskılanırken yüksek gelir grubunun taleplerini
enflasyonda Haziran’da
güçlü kalmaya devam etmiştir. Böylece gelir dağılımı daha
başlayan gevşeme 6 ay
boyunca kesintisiz da bozulurken, bu durum tekrardan enflasyonu artırıcı bir
etki oluşturmaktadır.
devam etti ve Kasım’da
Bu çerçevede T.C Merkez Bankası’ndan, 8 ay gibi uzun bir
TÜFE %47.09 seviye-
süre dayandığımız yüksek faize karşı artık Aralık’ta faiz indi-
sinde gerçekleşti. Pa-
rasal sıkılaşmanın rimi yapmasının, hepimizin ortak beklentisi olduğunu yine-
liyoruz. Yılın son ayında politika faizinde öngörülecek bir
doğal bir neticesi olan
indirimin, firmalarımızın 2025’e ilişkin motivasyonunda
iç talepteki daralmayla
olumlu bir etkisi olacağına inanıyoruz.
birlikte, yılın ilk 2 çeyre-
İlaveten; asgari ücret başta olmak üzere yeni yılda ücret-
ğinde sırasıyla %5.3 ve
lerde yapılacak olan artışlar da işgücü maliyetlerinde artış-
%2.4 büyüyen Türkiye
lara neden olacaktır. MÜSİAD olarak sıklıkla ifade ettiğimiz
ekonomisinde 3. çeyrek
itibarıyla ivme kaybı gibi; çalışanlarımızın onurlu bir şekilde geçimini sağlayacağı
bir ücret seviyesi temin etmek, en önemli mesuliyetlerimiz-
hızlandı ve bu dönemde
den biridir. Fakat son 5 aydır gerileyen yıllık enflasyonu ye-
%2.1’lik bir GSYİH büyümesi kaydedildi.
Böylece yılın ilk 9 aylık dönemine ilişkin yıllık büyüme niden yukarı yönde tetikleyebilecek bir ücret artışı riskini de
oranı %3.2 seviyesinde gerçekleşirken; söz konusu büyü- mutlaka göz önünde bulundurmalı, böylece “yüksek ücret
meye net ihracatın katkısı 1.9 puan oldu. 3. çeyrekte ivmesini artışı-yüksek enflasyon” sarmalından çıkmalıyız. Aslolan en-
artırarak büyümeye 2.2 puan katkı veren net ihracat, dış ti- flasyonla mücadeledeki kararlı tavrımızı sürdürmek ve ce-
caretteki olumlu seyrin devam ettiğini teyit etti. bimizdeki paranın değerini korumaktadır. Bu noktada temel
Nitekim Ocak-Kasım döneminde önceki yılın aynı döne- beklentimiz, işletmelerimizin bu süreçte desteklenmesi
mine göre %2.5 artış kaydeden ihracat hacmi 238.5 milyar adına teşvik programlarının genişletilmesi ve ilave önlemler
dolara yükselirken; aynı dönemde ithalatın %6.4 azalmasıyla alınmasıdır.
Ocak 2025 KobiEfor 31