Page 49 - KobiEfor Şubat 2025

devralmasına değinerek tüm dünyanın gözünün ABD’de ol- mıştı” açıklamasını yaptı.
duğunu aktaran Zelenskiy, Trump’ın vereceği kararları ve sa- Parçalanmış sistemler, kırılgan gelecekler: Eylül-Ekim
vaşları nasıl durduracağını merak ettiğini söyledi. Avrupa’nın 2024’te 900’den fazla küresel risk uzmanı, politika yapıcı ve
küresel politikada lider olmak için çaba sarf etmesi gerekti- sektör liderinin katıldığı görüş anketine dayanan rapor, önü-
ğini belirten Zelenskiy, savaş döneminde her müttefikin müzdeki on yıl için çarpıcı bir tablo sunuyor. Katılımcılar, kısa
ABD’nin kendi yanlarında olup olmayacağına dair endişeleri vadeye kıyasla uzun vadede dünyanın geleceğine ilişkin çok
olduğuna işaret etti. Avrupa ülkelerinin birleşerek tarihi şe- daha az iyimser. Katılımcıların yaklaşık 3’te 2’si, 2035’e kadar
killendirmesi gerektiğinin altını çizen Zelenskiy, Avrupa’nın özellikle artan çevresel, teknolojik ve toplumsal zorluklarla
güvenliği için ortak hava savunma sistemlerinin oluşturul- şekillenen çalkantılı veya fırtınalı bir küresel görünüm bekli-
ması gerektiğini dile getirdi. yor. Ankete katılanların yarısından fazlası, uluslararası işbir-
liğinin parçalanması ve bunun yaygınlaşmasıyla önümüzdeki
Küresel Riskler Raporu 2025: Çatışma, iki yıl içinde bazı istikrarsızlıkların ortaya çıkmasını bekliyor.
çevre ve dezenformasyon en büyük tehditler Uzun vadeli projeksiyonlar, iş birliği mekanizmalarının artan
Dünya Ekonomik Forumu tarafından yayınlanan 20. Kü- baskı altında kalacağına ve daha büyük zorluklara işaret edi-
resel Riskler Raporu artan jeopolitik, çevresel, toplumsal ve yor. Eşitsizlik ve toplumsal kutuplaşma gibi toplumsal riskler
teknolojik zorlukların istikrarı ve ilerlemeyi tehdit ettiği, gi- hem kısa hem de uzun vadeli risk sıralamalarında öne çıkıyor.
derek parçalanmış bir küresel görünümü ortaya koyuyor. Bu Yasa dışı ekonomik faaliyetler, artan borç yükleri ve stratejik
yılki anket sonuçlarında ekonomik kaynakların yoğunlaşması gibi ko-
riskler daha az ön planda görünse nularda artan endişeler, küresel
de toplumsal ve jeopolitik gerilim- ekonomiyi önümüzdeki yıllarda is-
lerle bağlantılı olarak önemli bir en- tikrarsızlaştırabilecek kırılganlıkları
dişe kaynağı olmaya devam ediyor. ortaya koyuyor. Tüm bu sorunlar, iç
2025 için en önemli ve acilen dik- istikrarsızlığı artırma ve yönetime
kate alınması gereken risk, katılım- olan güveni zayıflatma riski taşıyor,
cıların yaklaşık dörtte biri tarafından bu da küresel zorluklarla başa
en şiddetli olarak görülen devlet te- çıkma çabalarını daha da karmaşık
melli silahlı çatışma olarak belir- hale getiriyor.
lendi. Yanlış bilgilendirme ve Sıralamadaki 33 riskin tamamı
dezenformasyon, toplumsal uyumu uzun vadede önem derecesini ar-
ve yönetime olan güveni zayıflatarak tırmakta ve katılımcıların önümüz-
ulusal ve uluslararası bölünmeleri deki on yıl içinde bu risklerin
artırma potansiyeliyle ikinci yıl üst sıklığının veya yoğunluğunun arta-
üste en önemli kısa vadeli risklerin başında yer alıyor. Aşırı cağına dair endişelerini yansıtmaktadır.
hava olayları, toplumsal kutuplaşma, siber casusluk ve savaş “Güveni yeniden inşa etmek”: Dünya Ekonomik Forumu
ön plana çıkan diğer kısa vadeli riskler arasında yer alıyor. Küresel Riskler Girişimi Başkanı Mark Elsner, “Çatışmalar-
Uzun vadeli risk görünümünde ise çevresel riskler, öne dan iklim değişikliğine kadar karşı karşıya olduğumuz birbi-
çıkıyor. Aşırı hava olayları, biyolojik çeşitlilik kaybı, ekosiste- rine bağlı krizler koordineli ve kolektif eylemleri gerektiriyor.
min çöküşü, dünya sistemlerindeki kritik değişiklikler ve Güveni yeniden inşa etmek ve iş birliğini teşvik etmek için ye-
doğal kaynakların kıtlığı gibi çevresel riskler 10 yıllık risk sı- nilenen çabalara acilen ihtiyaç var. Eylemsizliğin sonuçları
ralamasını domine ediyor. İlk 10’daki beşinci çevresel risk gelecek nesiller boyunca hissedilebilir” dedi.
kirlilik olup, bu da kısa vadede öne çıkan bir başka risk olarak Belirleyici bir 10 yıl: istikrarın anahtarı olarak işbirliği:
gözlemleniyor. Kısa vadeli riskler arasında altıncı sırada yer Bölünmeler derinleşirken; parçalanma, jeopolitikle ekono-
alan kirlilik ise hava, su ve toprak üzerindeki geniş kapsamlı mik görünümü yeniden şekillendirirken; etkili küresel iş bir-
etkileriyle hem insan sağlığı hem de ekosistemler için ciddi liğine duyulan ihtiyaç hiç bu kadar acil olmamıştı. Yine de
tehditler oluşturuyor. Yanlış bilgilendirme, dezenformasyon uzmanların %64’ü orta ve büyük güçler arasındaki rekabetle
ve yapay zeka teknolojilerinin olumsuz etkileri gibi teknolojik şekillenen parçalanmış bir küresel düzen beklerken çok ta-
riskler de uzun vadeli görünümü gölgelendiren riskler ara- raflılık ciddi bir baskı altında bulunuyor. Buna rağmen içe ka-
sında bulunuyor. panma bir çözüm değil. Önümüzdeki on yıl, liderlerin
“Riskler hiç bu kadar yüksek olmamıştı”: Dünya Ekono- karmaşık ve birbirine bağlı riskleri yönetmek ve mevcut yö-
mik Forumu Genel Müdürü Mirek Dušek, “Artan jeopolitik netim yapılarının sınırlamalarını ele almak kritik bir dönemi
gerilimler, küresel güvenin azalması ve iklim krizi, küresel temsil ediyor. Aşağı yönlü bir istikrarsızlık sarmalını önlemek
sistemi daha önce her zamankinden fazla zorluyor. Bölün- ve bunun yerine güveni yeniden inşa etmek, dayanıklılığı ar-
melerin derinleştiği ve birbirini takip eden risklerle işaret- tırmak ve herkes için sürdürülebilir ve kapsayıcı bir gelecek
lenmiş bir dünyada, küresel liderlerin tek seçeneği var; ya iş sağlamak için ülkeler diyaloğu önceliklendirmeli, uluslararası
birliği ve dayanıklılığı teşvik edecekler ya da artan istikrar- bağları güçlendirmeli ve iş birliği için uygun koşullar yarat-
sızlıkla yüzleşecekler. Riskler hiç bu kadar yüksek olma- malıdır.

ubat 2025 KobiEfor 49