Page 70 - KobiEfor Ocak 2025

UZMAN

Utanma…

osyal medya günümüzün bir ger- ğerlidir ve bir kültürü yansıtır ve yaşatılmalı-
çeği ve çoğumuz öyle ya da böyle dır ama anadil deyince kişinin içinde doğup
S kullanıyoruz. Oradan fazla bilgi dev- büyüdüğü, çocukluğunun geçtiği, sevgi, kız-
şirmesek de yine de kırıntılar bizlere tatlı ve gınlık ve diğer duygularını anlamlandırdığı dil
hatta narkozlu bir saat geçirtiyor. Zaman ana dilidir. Aynı anayurt, anakara, anayasa vs.
zaman trol hesaplar yanlış yönlendirme gibi. Kişi kendi yerel dilini kullanabilir bunda
yapsa da uyanık olmak gerekiyor. Bu da bizim sakınca yoktur aksine zenginliktir ama anadil
şansımıza…
Prof.Dr.Turgay Biçer deyince içinde yaşanılan bir ülkenin dili gelir.
Asıl benim merakımı çelen bu mecralardaki
turgay@maramara.edu.tr kişilerin kendi künyelerine yazdıkları isim ve Diyelim siz yabancı bir ülkede yaşıyorsunuz
çocuğunuz o ülkenin vatandaşı ise her ne
dil. Özellikle LinkedIn’de hesabı olanların
kadar kendi yerel dilinizi konuşursanız konu-
çoğu. Kişi Türk ama mesleği, yaptığı iş, ko-
şun, içinde yaşadığınız kültürün dili baskın dil
nusu ve tanıtım yazıları İngilizce. Türkiye’de
olacak ve anadil olarak çocuğunuzun gele-
Sosyal mecrada yaşayıp da ana dilini bile tam anlamıyla bil- ceğini şekillendirecektir.
miyor ve konuşamıyorken yabancı
kişinin kendi Konumuza dönersek, sosyal mecrada
dilde kendi insanına ya-
künyesi yazarken kişinin kendi künyesi yazarken işini,
bancı bir kültürün dili
işini, unvanını ile yazıp konuşma- unvanını veya konusunu ya-
veya konusunu nın anlamı nedir? bancı bir dille anlatmanın
gereği yoktur. İnsan dilin-
yabancı bir dille İnsanın işi gereği den utanmaz, utanma-
anlatmanın gereği uluslararası bir malıdır. Her
iş yapıyorsa an-
yoktur. İnsan
laşılabilir ama
dilinden utanmaz,
kendi ülkenin in-
utanmamalıdır. sanına farklı bir
Her Türk’ün temel dilden seslenmek,
görevlerinden biri işte bu bir çeliş-
de anadilini dünya kidir ve üzerinde
düşünmeye değer.
dili haline getirme
Dil bilimcileri dili, iletişim ve düşünme aracı
sorumluluğudur.
olarak betimler. Ana dile hâkimiyet iletişim
Yabancı dil bilmek kurma ve düşünce geliştirmede değerlidir.
önemlidir ama Çift dilli olanlar hariç-ki onlar da bir dile daha
Türkçe konuşmalı hakimiyet geliştirir- her dilin hakkını vererek
insan kendi konuşmak, yazmak; gelişmişlik göstergesi- Türk’ün temel
dir. İnsan yabancı dili konuşur yazabilir; bir- görevlerinden biri de anadilini dünya dili ha-
ülkesinde kendi
den fazla dil bilmek çok değerlidir ama line getirme sorumluluğudur. Bu durum
insanına. Bu bir başka dil bilmeye ve konuşmaya engel değil-
önemli olan o dilin hakkını vererek konuş-
vatandaşlık maktır. Kendi ülkende kendi insanına farklı dir. Dil ise okuyarak, düşünerek ve araştırma
görevidir ve özgür bir dilden seslenmek yanlıştır. Konuşurken yaparak geliştirilir. Doğru kaynaklardan ve
bir ulus olmanın veya yazarken yabancı sözcükler kullanmak edebi eserlerle beslenmek dile hâkimiyette
da ön koşuludur. bir tür cehalet göstergesidir, üstünlük değil. önemlidir. Unutulmamalıdır ki, ulusların dili
Kendi dilini yok saymak veya değer verme- vardır. Ulus değilse bir topluluk sadece kala-
mek sadece insanın değerini düşürür ve balıktan ibarettir. Aralarında kültür, duygu
ayıplanır. paylaşımı olanlar bir ulustur. Bu bağ koparsa
Anadil yani ülkenin dilidir ve bir ulusu ve kül- yabancılaşır insan hem kendine hem hayata
türünü sembolize eder. Kişi nereden gelirse hem de değerlerine…
gelsin, hangi soya veya alt kimliklere sahip Yabancı dil bilmek önemlidir ama Türkçe ko-
olursa olsun anadil olarak ülkenin dili, anadil nuşmalı insan kendi ülkesinde kendi insa-
kabul edilir. Dil bilimcileri bu konuda uzlaşı nına. Bu bir vatandaşlık görevidir ve özgür bir
içindedir. Ülkenin dili, anadildir. Her dil de- ulus olmanın da ön koşuludur.
70 KobiEfor Ocak 2025